Των ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΙΚΟΥ - ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥΒαρυχειμωνιά εν μέσω Αυγούστου για μισθούς, ωράρια και απολύσεις φέρνει το «επικαιροποιημένο» μνημόνιο που υπέγραψαν (6/8) η κυβέρνηση με την τρόικα και στο οποίο περιγράφονται με σαφήνεια οι αλλαγές που έρχονται και πρέπει να έχουν υλοποιηθεί μέσα σε ένα μήνα, ώς το τέλος Σεπτεμβρίου.
Τα μέτρα φέρνουν συμβάσεις εργασίας «α λα καρτ», και μάλιστα με ημιαπασχόληση, για τους νεοπροσληφθέντες, ενώ το πάνω χέρι στις συμφωνίες για τους μισθούς θα έχουν πλέον οι συμφωνίες σε επίπεδο επιχείρησης! Οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα είναι ισχυρότερες και από τις «κλαδικές», αλλά και από τις «επαγγελματικές» αναφέρεται στο κείμενο της 6ης Αυγούστου, που σημαίνει ότι οι εργοδότες αποκτούν πλήρη ελευθερία στο να συμφωνούν τους όρους εργασίας και τους μισθούς με το προσωπικό τους, χωρίς να δεσμεύονται από καμία κλαδική ή επαγγελματική σύμβαση εργασίας. Μέχρι σήμερα οι επιχειρησιακές συμβάσεις χρησιμοποιούνται κατά κόρον αλλά έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα. Για παράδειγμα στις τράπεζες, ο άτυπος θεσμός των επιχειρησιακών συμβάσεων έδινε τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να παίρνουν κάτι παραπάνω στις αποδοχές τους αλλά σε επίπεδο επιδομάτων ή άλλων παροχών (χαμηλά επιτόκια, κ.λπ.), γιατί η βασική μισθολογική πολιτική καθοριζόταν από την κλαδική σύμβαση. Από τη στιγμή που το επικαιροποιημένο μνημόνιο, λέει ότι θα υπερισχύουν οι επιχειρησιακές συμφωνίες, όλες οι κλαδικές συμβάσεις, πάνε περίπατο.
Με απλά λόγια αν μια επιχείρηση ή ένα μαγαζί πηγαίνει καλά, τότε οι εργαζόμενοι θα μπορούν να διεκδικήσουν αυξήσεις.
Αν δεν πηγαίνει καλά, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν και το χειρότερο είναι ότι αντί για αυξήσεις, οι εργοδότες θα μπορούν να πιέζουν το προσωπικό να συμφωνήσουν ακόμη και μειώσεις.
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά, που αν και σπανίζει είναι η πιο ρεαλιστική: Αυτή της κινητροδότησης και της αξιολόγησης. Μια επιχείρηση θα μπορεί να δώσει κάτι παραπάνω στους ικανότερους, χρησιμοποιώντας αξιολογικά κριτήρια για την εργασία που προσφέρουν. Το σύστημα αυτό εφαρμόζεται ήδη στις επιχειρησιακές συμφωνίες και η αλήθεια είναι ότι έχει αποδειχτεί πως λειτουργεί υπέρ των εργαζομένων.
Να σημειωθεί ότι στο νόμο 3863/2010, έχει ήδη προβλεφθεί η αύξηση του ορίου των απολύσεων, η μείωση των αποζημιώσεων (με σύντμηση του χρόνου προειδοποίησης στον 1 έως 6 μήνες) αλλά και η μείωση των υπερωριών κατά 20%.
Τώρα το επικαιροποιημένο μνημόνιο, φέρνει τα πάνω - κάτω σε όλο το θεσμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, καθώς η κυβέρνηση αναλαμβάνει τρεις νέες υποχρεώσεις:
• Την υποχρέωση της αναμόρφωσης του σχετικού νόμου των συλλογικών διαπραγματεύσεων που ψηφίστηκε του 1990 επί «οικουμενικής». Τώρα η έμφαση δίνεται σε επιπλέον αλλαγές στα ωράρια εργασίας και τις υπερωρίες. Σήμερα υπάρχει ευελιξία και τα ωράρια μπορούν να ξεπερνούν το 8ωρο. Τώρα φαίνεται ότι το 8ωρο καταργείται πλήρως, αφού και ο χρόνος εργασίας θα περνάει από την «επιχειρησιακή συμφωνία».
• Την υποχρέωση να… καταργήσει την προστασία που δίνει ο νόμος στους υπό δοκιμή εργαζόμενους, με αύξηση της δοκιμαστικής περιόδου στον 1 χρόνο, από τον 1 μέχρι 3 μήνες που είναι συνήθως σήμερα.
Αυτό σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος που σήμερα υπέγραφε σύμβαση αορίστου χρόνου σε μια ιδιωτική επιχείρηση μετά από ένα μήνα ή ένα τρίμηνο, τώρα θα περιμένει 12 μήνες. Αν απολυθεί δε θα πάρει ούτε αποζημίωση, ενώ μένει να φανεί στη νομοθετική ρύθμιση αν θα δικαιούται ως εργαζόμενος υπό δοκιμή, το επίδομα ανεργίας.
• Την υποχρέωση να… κλείσει κάθε παράθυρο για αυξήσεις μισθών ή άλλες παροχές μέσω της Διαιτησίας.
Στο κείμενο αναφέρεται ότι έχουν δικαίωμα να αντιταχθούν σε μια μεσολαβητική πρόταση του Διαιτητή, όχι μόνο οι εργαζόμενοι, αλλά και οι εργοδότες. Που σημαίνει ότι αν δεν αρέσει στον εργοδότη η πρόταση του μεσολαβητή, θα μπορεί να ζητήσει την ακύρωσή της. Και ο διαιτητής, θα πρέπει να βγάλει την όποια απόφαση με κριτήριο, όπως λέει το επικαιροποιημένο μνημόνιο, την ανταγωνιστικότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Οι αλλαγές είναι φως φανάρι ότι βάζουν τελείως στο περιθώριο (αν δεν την καταργούν στην πράξη) και την Εθνική Σύμβαση Εργασίας, που πλέον μόνο τύποις θα ισχύει για τα επόμενα δύο χρόνια.
ΡΙΖΙΚΟ ΚΟΨΙΜΟ ΤΩΝ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΔΟΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Τσουνάμι νέων πρόσθετων μέτρων που θα «ελαφρύνουν» ακόμη περισσότερο την τσέπη των δημοσίων υπαλλήλων έρχεται μετά τις διπλές αυτοδιοικητικές (περιφερειακές – δημοτικές) εκλογές του Νοεμβρίου.
Η κυβέρνηση ήδη έχει διαμηνύσει στους ελεγκτές ότι θα κάνει όλες τις απαραίτητες διαρθρωτικές κινήσεις προκειμένου να συνεχισθεί η απρόσκοπτη εκταμίευση των δόσεων. Απλώς έχει ζητήσει μια μικρή πίστωση χρόνου ώστε να μη συμπέσουν οι προωθούμενες -δυσμενείς- αλλαγές με τις κάλπες του «Καλλικράτη».
Μεταξύ των μέτρων που η εφαρμογή τους μετατίθεται στο τέλος του χρόνου είναι το ριζικό κόψιμο των υπερωριών, η κατάργηση (μέσω του Ενιαίου μισθολογίου) όλων των επιδομάτων (θα διασωθούν το πολύ τρία – τέσσερα), η παράταση του «παγώματος» των προσλήψεων τακτικού προσωπικού και το 2011, και η περιστολή των δαπανών των Δήμων κατά 35-40%.
Ηδη από τις αρχές του έτους έχει «κοπεί» η υπερωριακή απασχόληση σε πολλούς κλάδους εργαζομένων στο Δημόσιο, ενώ για οδοιπορικά (εκτός έδρας) ούτε λόγος το τελευταίο τρίμηνο. Το σκεπτικό που εντάσσεται στο πλαίσιο της δραστικής μείωσης των δαπανών μισθοδοσίας, είναι ότι οι περισσότερες υπερωρίες και τα νυχτερινά που ανεβάζουν κατά 20% το ύψος των μηνιαίων αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων, θεωρούνται πλασματικές, αφού λίγες είναι πλέον οι υπηρεσίες που λειτουργούν πέραν του θεσμοθετημένου ωραρίου.
Αν και η εκτίμηση αυτή δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα, αφού δύσκολα βρίσκει κανείς υπάλληλο στο γραφείο του μετά τις δύο το μεσημέρι, εντούτοις θεωρείται βέβαιο ότι το «μαχαίρι» στις υπερωρίες θα προκαλέσει και νέο κύμα αντιδράσεων στις τάξεις του προσωπικού της Δημόσιας Διοίκησης.
Οσο για τα επιδόματα που στοιχίζουν ετησίως στον κρατικό προϋπολογισμό περίπου 6,5 δισ. ευρώ, απώτερος στόχος είναι να μειωθούν στα 4 δισ., ενώ θα καταβληθεί προσπάθεια να περιορισθεί ο αριθμός των δικαιούχων τους. Για αυτόν τον λόγο θα πέσει «ψαλίδι» στα επιδόματα που χορηγούσαν αφειδώς οι πολιτικοί και των δύο κομμάτων εξουσίας για καθαρά ψηφοθηρικούς σκοπούς και οδήγησαν να θυμίζει το Δημόσιο «βαρέλι χωρίς πάτο».
Τα επιδόματα που -ίσως- τελικά θα τη γλιτώσουν εντασσόμενα στον (ενιαίο) βασικό μισθό, είναι το κίνητρο απόδοσης, το επίδομα οικογενειακής κατάστασης, το επίδομα θέσης και «παίζεται» αυτό των μεταπτυχιακών σπουδών.
Στελέχη της Τρόικας, στην οποία απευθύνθηκε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, προκειμένου να εξασφαλίσει παράταση χρόνου πριν από τη νέα αφαίμαξη του εισοδήματος των υπηρετούντων του δημοσίου τομέα, υποστήριζαν ότι τα 110 δισ. του μηχανισμού στήριξης δεν επαρκούν για την πλήρη χρηματοδότηση της Ελλάδας σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Τα ίδια, δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να χρειασθεί μετά το 2011 η χώρα μας να απευθυνθεί και πάλι στις αγορές προκειμένου να (ξανα)δανεισθεί. Γι' αυτό και πιέζουν να ληφθούν (παρά τις διαψεύσεις των οικονομικών υπουργών) νέα πρόσθετα μέτρα, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα καθυστερήσει η πορεία εξυγίανσης των δημοσίων οικονομικών και η χώρα μας ίσως βρεθεί και πάλι σε αδυναμία δανεισμού.
Η εκτίμησή τους είναι ότι αν δεν μειωθούν οι διαστάσεις και τα χρέη του δημοσίου τομέα οι αγορές δύσκολα θα εμπιστευθούν την Ελλάδα, καθώς το υπερτροφικό κράτος στέλνει λάθος σήμα στις διεθνείς αγορές.