Απόσπασμα από το βιβλίο του Παναγιώτη Τραϊανού με τίτλο:
ΑΛΕΞΗΣ, η σφαίρα που θα σκοτώσει την μεταπολίτευση
Για να δημιουργήσεις ένα "χωνί" συγκέντρωσης της γενικής κοινωνικής δυσαρέσκειας και της "στοχευμένης" εκτόνωσής της, πρέπει να έχεις έναν αντιστοίχου μεγέθους μηχανισμό. Έναν τεράστιο μηχανισμό, ο οποίος να ελέγχεται από τους φασίστες της Αθήνας, αλλά να φτάνει μέχρι το τελευταίο χωριό της επικράτειας. Έναν μηχανισμό, ο οποίος πρέπει να εκτείνεται σε όλα τα μήκη, τα πλάτη αλλά και τα "βάθη" της κοινωνίας. Έναν μηχανισμό, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να δίνει "γραμμή" στο σύνολο της κοινωνίας και να μπορεί ν' αναλαμβάνει να "εκφράζει" τη γενική δυσαρέσκεια την κοινωνίας.
Η παραδοσιακή Δεξιά είχε τέτοιον μηχανισμό και ήταν η εκκλησία. Η εκκλησία τής παρείχε τη δυνατότητα να ελέγχει το σύνολο του πληθυσμού και να "κατευθύνει" τη δυσαρέσκεια όπου βόλευε.
Η αστυνομία δεν ήταν ποτέ "στόχος" αυτού του μηχανισμού. Ο παπάς πήγαινε χέρι-χέρι με τον χωροφύλακα. Συνήθως "έφταιγαν" οι γιαχωβάδες, οι ομοφυλόφιλοι, οι "κομμουνισταί" και κατά περίσταση οι Τούρκοι κλπ.. Ό,τι βόλευε το σύστημα εξουσίας να περάσει ως "γραμμή" μέσα στην ελληνική κοινωνία, το περνούσε μέσω της Εκκλησίας. Στα κυριακάτικα κηρύγματα μάθαιναν οι Έλληνες ποιος και γιατί ευθύνεται για την κακοδαιμονία που συστηματικά έπληττε την κοινωνία τους.
Το παπανδρεϊκό κράτος, για λόγους σοσιαλιστικής "βιτρίνας", δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτόν τον μηχανισμό. Επιπλέον, δεν το βόλευαν οι πάγιοι "στόχοι" αυτού του μηχανισμού. Δεν μπορούσε ξαφνικά η Εκκλησία να παρουσιάζεται σαν "αναρχική", επειδή το ΠΑΣΟΚ είχε επιλέξει να στοχοποιήσει την αστυνομία. Θα γελούσε ο κάθε πικραμένος, αν έβλεπε τους παπάδες να στρέφονται εναντίον των χωροφυλάκων. Εκ των δεδομένων δηλαδή αυτός ο μηχανισμός ήταν άχρηστος για τον νέο "δημοκρατικό" σχεδιασμό της μεταπολίτευσης. Τι απέμενε όμως, που να έχει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά; Ποιος μηχανισμός υπήρχε, που μπορούσε να έχει τον "όγκο" της Εκκλησίας και ταυτόχρονα να έχει φύση ανάλογη, ώστε να μπορεί να περνάει "γραμμή" στο κοινωνικό σύνολο και άρα να νομιμοποιείται να το "εκφράζει"; Το σύστημα παιδείας. Το σύστημα παιδείας έχει ανάπτυξη ανάλογη μ' αυτήν της Εκκλησίας. Ξεκινάει από την Αθήνα και φτάνει μέχρι το τελευταίο χωριό της επικράτειας. Μπορεί να παραλάβει ένα "δόγμα" από την Αθήνα και να το φτάσει ατόφιο μέχρι το τελευταίο χωρίο της επικράτειας. Ταυτόχρονα, λόγω της φύσης του, εξασφαλίζει τη "νομιμότητα" να εκφράζει τις σκέψεις και άρα και τους στόχους της κοινωνίας. Ό,τι λοιπόν ήταν η Εκκλησία για τη Δεξιά, έγινε το σύστημα παιδείας για το ΠΑΣΟΚ.
Από τη στιγμή που το σύστημα παιδείας πήρε τον ρόλο της Εκκλησίας, ευνόητο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να ελέγξει πάση θυσία το "ιερατείο" του. Έπρεπε να ελέγξει τις ανώτατες βαθμίδες του. Άρα, η πρώτη δουλειά που είχε να κάνει ήταν να ελέγξει με δικούς του ανθρώπους την πανεπιστημιακή κοινότητα. Αν το κατάφερνε αυτό, θα κατάφερνε και τα υπόλοιπα. Αν κατόρθωνε να ελέγξει τους "καρδινάλιους" των Πανεπιστημίων, θα έλεγχε εύκολα και τους "παπάδες" των σχολείων. Αν μετέτρεπε σε διαφθορεία τους "μητροπολιτικούς" ναούς, εύκολα θα κατάφερνε το ίδιο στις κατά τόπους "ενορίες". Όλα τα άλλα μετά ήταν θέμα χρόνου να συμβούν. Οι απλοί "πιστοί" εκπαιδευμένοι θα ακολουθούσαν τους φωτισμένους "ποιμένες".
Το όλο μυστικό ήταν να μπει η διαφθορά μέσα στο σύστημα παιδείας. Να μπει ανάμεσα σε όλους τους παράγοντες που συμμετέχουν σ' αυτό. Η διαφθορά σε όλες της τις εκφάνσεις και όχι αποκλειστικά στον οικονομικό τομέα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει και η διαφθορά σε "είδος". Διαφθορά για κάποιον πανεπιστημιακό μπορεί να είναι η κατάληψη μιας πανεπιστημιακής έδρας, χωρίς να έχει τα προσόντα. Διαφθορά για έναν δάσκαλο είναι να περνάει με ανέκδοτα την ώρα εργασίας του. Διαφθορά για κάποιον φοιτητή είναι να πάρει άκοπα το πτυχίο. Διαφθορά για κάποιον μαθητή είναι να κάνει ατιμώρητα "κοπάνα". Όλα αυτά μορφές διαφθοράς είναι. Όλα αυτά ξεκίνησαν από τις πανεπιστημιακές "μητροπόλεις". Οι διεφθαρμένοι και ανίκανοι "μητροπολίτες" εύκολα θα υπάκουαν στις εντολές του φασιστικού κράτους, το οποίο μοίραζε πανεπιστημιακές θέσεις. Εύκολα θα έστρεφαν το μένος της κοινωνίας εκεί όπου βόλευε τους διαφθορείς τους και άρα εναντίον της αστυνομίας.
Όπως συνέβη με την επέμβαση στην αστυνομία, που "άλλαξε", χωρίς ν' "αλλάξει" τίποτε, έτσι έγινε και με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Εκεί έγιναν άλλα εγκλήματα. Απλά, για να τα καταλάβει κάποιος, θα πρέπει να γνωρίζει μερικά βασικά πράγματα. Ας προσπαθήσει λοιπόν κάποιος να θυμηθεί την προσφορά αυτής της "κοινότητας" στην κοινωνική λειτουργία. Όσο και να "στύψει" το μυαλό του, δεν θα βρει τίποτε. Ανύπαρκτη σε όλα της. Υποτίθεται ότι εκεί βρίσκεται ο "αφρός" της κοινωνίας. Ο πνευματικός "κόσμος" της χώρας. Η πλέον μορφωμένη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας. Οι ειδικοί στην κοινωνική λειτουργία. Οι "ευαίσθητοι" σ' ό,τι αφορά τα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα. Οι "καταρτισμένοι" σ' ό,τι αφορά τη λειτουργία των θεσμών.
Επί τριάντα και πλέον χρόνια το Σύνταγμα —και άρα η Δημοκρατία— υπολειτουργεί, γιατί τα κόμματα "καπέλωσαν" το σύνολο των διατάξεών του. Ας θυμηθεί κάποιος τους πανεπιστημιακούς δασκάλους σε κάποιον αγώνα τους για τη δημοκρατία. Ας θυμηθεί έναν συνταγματολόγο, για παράδειγμα, ο οποίος πληρώνεται αδρά να καταγγέλλει τα συνταγματικά εγκλήματα που καθημερινά διαπράττουν τα κόμματα των φασιστών. Ούτε ένας από αυτούς δεν διαπίστωσε κάτι "ύποπτο". Στην τηλεόραση όλους αυτούς θα τους δούμε με ένα πολύ συγκεκριμένο "ρεπερτόριο". Είτε θα κατηγορούν την αστυνομία είτε θα υπερασπίζονται το άσυλο είτε θα υπερασπίζονται τους "ήρωες" που συνέλαβε η αστυνομία. Πέραν τούτου ουδέν.
Από εκεί και πέρα θα τους ξαναδούμε είτε να ζητάνε χρήματα είτε να "δικαιολογούν" χρήματα. Είτε θα ζητάνε αυξήσεις είτε θα δικαιολογούν σκάνδαλα. Αυτοί ταύτισαν την "ποιότητα" της παιδείας με το ύψος των δικών τους μισθών. Με βάση τη λογική τους η "ποιότητα" της παιδείας βελτιώνεται όχι όταν χτίζονται καλύτερα εργαστήρια, αλλά όταν πληρώνονται καλύτερα οι πανεπιστημιακοί. Αν χτιστεί και κανένα εργαστήριο δεν είναι κακό. Κάποια χρήματα θα προκύψουν και γι' αυτούς ως προμήθεια από τις αγορές του εξοπλισμού. Κάποιον "κολλητό" τους θα βολέψουν με κανένα μεταπτυχιακό. Κάποια φιλεναδίτσα θα προσλάβουν για παρασκευάστρια.
Όλα αυτά δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα του σχεδιασμού του παπανδρεϊκού κράτους. Τι έκανε αυτό το κράτος, για ν' αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο αυτής της "κοινότητας"; Τους έδωσε χαρακτηριστικά συμμορίας. Παρακρατικής συμμορίας. Αυτές είναι δύο έννοιες πολύ συγκεκριμένες και λειτουργούν διαφορετικά.
Η πανεπιστημιακή κοινότητα πάντα ήταν "δεμένη" με το παρακράτος, γιατί πάντα ήταν ουσιαστικό μέρος του. Στην πραγματικότητα ήταν ο ιδεολογικός "καθοδηγητής" του φασισμού ακόμα και στην εποχή της Δεξιάς. Ήταν ένα "φίλτρο", που δεν επέτρεπε στις "ανεπιθύμητες" απόψεις να διαχέονται οργανωμένα στην κοινωνία. Ήταν ο δευτερεύων μηχανισμός, ο οποίος συγκέντρωνε ό,τι "απόνερα" άφηνε η εκκλησία, εξαιτίας της αδυναμίας της να ελέγξει τις πιο μορφωμένες μερίδες της κοινωνίας. Ήταν ο μηχανισμός, ο οποίος άμβλυνε τις "γωνίες" που δημιουργούσε η εξουσία στην καθημερινή της λειτουργία. Πανεπιστημιακή κοινότητα υπήρχε και επί Χούντας. Καθηγητές κοινωνικών και πολιτικών επιστημών υπήρχαν και στην εποχή των Συνταγματαρχών. Δεν ανακαλύφθηκαν δηλαδή αυτές οι επιστήμες μετά τη "δημοκρατική" επανίδρυση της Ελλάδας.
Απλά μέχρι τότε όλοι αυτοί οι "επιστήμονες" εξυπηρετούσαν την όποια Χούντα τους πλήρωνε, είτε αυτή ήταν ο βασιλιάς είτε ήταν οι συνταγματάρχες. Μέχρι την "αλλαγή", δηλαδή, η πανεπιστημιακή κοινότητα ήταν μια καθαρά δεξιά παρακρατική οργάνωση, συμπληρωματική και παραδοσιακά "κολλητή" της εκκλησίας και βέβαια του βασιλιά. Από την "αλλαγή" και μετά εκτός από παρακρατική οργάνωση έγινε και "συμμορία". Γι' αυτό διαχωρίζουμε τις έννοιες "παρακρατική" και "συμμορία". Η έννοια "συμμορία" έχει μέσα της τα στοιχεία της διαφθοράς και του χρήματος. Αυτή ήταν η βασική αλλαγή που επέφερε η "αλλαγή" και ήταν πολύ ουσιαστική. Ήταν ουσιαστική, γιατί απλά μπήκαν κι άλλοι για άλλους λόγους στο "κόλπο".
Αν μέχρι τότε πρωταγωνιστούσαν στον πανεπιστημιακό χώρο οι δεξιοί παρακρατικοί, από εκείνη τη στιγμή μπήκαν και οι "συμμορίτες" της "Αριστεράς και της προόδου". Η μετάλλαξη δηλαδή της παρακρατικής οργάνωσης σε οργανωμένη παρακρατική συμμορία ήταν από τους βασικούς στόχους του παπανδρεϊκού κράτους. Σ' αυτήν τη σύνθεση συμμετείχε με πλήρη δικαιώματα και η σταλινική "πορδή", που ακούει στο όνομα ΚΚΕ. Δεν θα μπορούσε ένα τέτοιο όργανο της "δημοκρατίας" να λείψει στη μοιρασιά μιας τέτοιας "πίτας". Συνέταιροι στο πολιτικό σκηνικό και στα συνδικάτα και συνέταιροι και στο πανεπιστημιακό "κόλπο".
Αυτή η αλλαγή σε πρόσωπα και πρακτικές φάνηκε σε όλους τους τομείς της λειτουργίας της πανεπιστημιακής κοινότητας. Μέχρι την "αλλαγή" υπήρχαν κάποια "ψήγματα" αξιοκρατίας μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα, εφόσον υπήρχε η πλειοδοτική λογική ομοϊδεατών απέναντι στην "άνωθεν" εξουσία. Ο κάθε πανεπιστημιακός δήλωνε την "πίστη" του στην εξουσία και από εκεί και πέρα αγωνιζόταν μόνος του για τη διάκρισή του.
Αγωνιζόταν στον τομέα δραστηριοποίησής του, έστω και στο επίπεδο όπου δεν γινόταν ενοχλητικός για την εξουσία. Έστω και ανάμεσα σε ομοϊδεάτες προσπαθούσε να διακριθεί σε ένα βασικό ατομικό επίπεδο. Δεν περίμενε "βοήθεια" από συναδέρφους και δεν έδινε "τέτοια" πέρα από την κοινή ιδεολογική "πλατφόρμα". Αυτήν την ατομικότητα την υποβοηθούσε το σύστημα. Είχε ανάγκη το σύστημα από μια καλή επιστημονική "βιτρίνα" και ενθάρρυνε τον ανταγωνισμό των επιστημόνων. Από τη στιγμή που το σύστημα εξασφάλιζε την ιδεολογική τους "πίστη", τους έλεγχε αυστηρά για την επιστημονική τους κατάρτιση. Δεν είχε πρόβλημα να το κάνει και το έκανε. Έστω και υπό αυτές τις συνθήκες υπήρχε έλεγχος. Δεν αρκούσε να είσαι μόνον δεξιός, για να καταλάβεις μια πανεπιστημιακή έδρα, γιατί απλούστατα υπήρχαν κι άλλοι δεξιοί που την διεκδικούσαν.
Το ΠΑΣΟΚ, για να ελέγξει την κατάσταση μετά την κατάληψη της εξουσίας, αυτήν την κατάσταση την άλλαξε. Για ν' αποκτήσει τον έλεγχο αυτής της κοινότητας, "έσπρωξε" δικούς του ανθρώπους. Τους "έσπρωξε", εφόσον δεν μπορούσε να τους επιβάλει με διαφορετικό τρόπο. Στην κυριολεξία τους πήγε στις έδρες με το "καροτσάκι". Επιστημονικώς ανεπαρκείς νεοφώτιστοι "σοσιαληστές", κνίτες και ρηγάδες "κατέκτησαν" τις έδρες μέσα σε μια νύχτα. Μόνον στην Κούβα του Κάστρο έγινε κάτι ανάλογο και όχι σε κράτος που απλά άλλαξε κυβέρνηση μέσω εκλογών. Με αυτόν τον τρόπο το ΠΑΣΟΚ κράτησε τον παρακρατικό χαρακτήρα της "κοινότητας", εφόσον διατήρησε τον απόλυτο κομματισμό μέσα σ' αυτήν, αλλά ταυτόχρονα τους έδωσε και χαρακτηριστικά "συμμορίας". Τους έδωσε τη δυνατότητα να συνθέσουν συντεχνιακά συμφέροντα. Τους έδωσε τη δυνατότητα να "αυτοδιαχειρίζονται" την κατάσταση.
Οι πανεπιστημιακοί είχαν ανάγκη την εξουσία και η εξουσία είχε ανάγκη τους πανεπιστημιακούς. Οι πανεπιστημιακοί την είχαν ανάγκη, γιατί χάρη σ' αυτήν έκαναν ακαδημαϊκή καριέρα. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν είχαν ούτε καν τα τυπικά προσόντα για τις θέσεις που κατέλαβαν. Οι περισσότεροι από αυτούς πρώτα διορίστηκαν καθηγητές και μετά συγκέντρωσαν προσόντα διορισμού στη θέση καθηγητή. Έδρες στατικής δόθηκαν σε "επιστήμονες", όχι επειδή διακρίθηκαν στον τομέα τους μέσω δημοσιεύσεων εργασιών τους σε επιστημονικά περιοδικά, αλλά επειδή είχαν "αντιδικτατορική" δράση. Έδρες χειρουργικής δόθηκαν σε "επιστήμονες", όχι επειδή επινόησαν νέες μεθόδους, αλλά επειδή συμφώνησαν τα κόμματα της "Αριστεράς και της προόδου" να στηρίξουν το ΠΑΣΟΚ και τα φοιτητόσκυλα ψήφισαν με απόλυτη υπακοή.
Με τον τρόπο αυτόν καθηγητές πανεπιστημίου έγιναν άνθρωποι, οι οποίοι δεν δικαιούνταν να γίνουν ούτε απόφοιτοι πανεπιστημίων. Μέλη της Ακαδημίας Αθηνών έγιναν άνθρωποι, οι οποίοι μπορεί ως μοναδικό "επιστημονικό" προσόν να είχαν κάποια "μακρά" φιλία με κάποιον Μητοστάκη ή Παπανδρέου. Ήταν θέμα χρόνου αυτοί όλοι —για λόγους προσωπικής τους ασφάλειας— να "φλυαρούν" μόνον με τη σιωπή τους. Ύφη καρδιναλίων, αλλά γνώσεις μυλωνάδων. Φάτσες λεόντων, αλλά καρδιές περιστεριών. Μονίμως απόντες από το σύνολο των κοινωνικών αγώνων. Μονίμως απόντες από το σύνολο των κοινωνικών εξελίξεων. Εκνευριστικά παρόντες μόνον μπροστά στα γκισέ του δημοσίου για το κρατικό "συσσίτιο". Αύριο να μπει "λουκέτο" στην Ακαδημία Αθηνών, δεν θα το καταλάβει κανένας. Οι "μεγάλοι" πνευματικοί άνδρες της χώρας δεν θα λείψουν σε κανέναν. Μόνον οι ταμίες που τους πληρώνουν θα καταλάβουν την απουσία τους.
Όλοι αυτοί είχαν ανάγκη την εξουσία και η εξουσία αυτούς διευκόλυνε, καταργώντας όλους τους μηχανισμούς ελέγχου στην πανεπιστημιακή λειτουργία. Οι πανεπιστημιακοί της "αλλαγής" δεν μπορούσαν ν' αντέξουν τον παραμικρό έλεγχο. Δεν άντεχαν έλεγχο ούτε για την ποιότητά τους σ' ό,τι αφορά τους διορισμούς τους ούτε σ' ό,τι αφορά την καθημερινή τους εργασία ως ανώτατοι "εκπαιδευτές". Η εξουσία τους απάλλαξε από κάθε έλεγχο, ζητώντας τους ως "αντιπαροχή" την απόλυτη υπακοή. Ζητώντας τους να παρεμβαίνουν μόνον όταν τους χρειαζόταν η ίδια. Όταν χρειαζόταν κάποιο "άλλοθι" ή όταν χρειαζόταν να "δικαιολογήσει" τις συμπεριφορές της. Τα πανεπιστημιακά κομματόσκυλα ήταν πάντα πρόθυμα να την εξυπηρετήσουν. Μικροί τραυλοί Σημίτηδες και Βέλτσοι, οι οποίοι το μόνο που κατάφερναν, όταν μιλούσαν στον λαό, ήταν να κάνουν το τηλεκοντρόλ την πιο χρήσιμη οικιακή συσκευή.
Αυτή η κατάσταση τους έδωσε χαρακτηριστικά κλειστής "συμμορίας". Στην κυριολεξία μια "μαφία", η οποία δεν ελέγχεται από κανένα θεσμικό όργανο της Πολιτείας και μέσα της βασιλεύει η αναξιοκρατία και ισχύει ο νόμος της "ομερτά". Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει, χωρίς να φοβάται, γιατί και ο συνάδερφός του όχι μόνον θα τον καλύψει, αλλά και θα το επαναλάβει και ο ίδιος, εφόσον αποδειχθεί "επιτυχές". Ο ένας εξυπηρετεί τον άλλο από τη θέση του, εφόσον όλα είναι "δανεικά". Όπου όμως υπάρχει συμμορία υπάρχει και αναξιοκρατία και αυτό έχει ένα αντίστοιχο κοινωνικό κόστος.
ΑΛΕΞΗΣ, η σφαίρα που θα σκοτώσει την μεταπολίτευση
Για να δημιουργήσεις ένα "χωνί" συγκέντρωσης της γενικής κοινωνικής δυσαρέσκειας και της "στοχευμένης" εκτόνωσής της, πρέπει να έχεις έναν αντιστοίχου μεγέθους μηχανισμό. Έναν τεράστιο μηχανισμό, ο οποίος να ελέγχεται από τους φασίστες της Αθήνας, αλλά να φτάνει μέχρι το τελευταίο χωριό της επικράτειας. Έναν μηχανισμό, ο οποίος πρέπει να εκτείνεται σε όλα τα μήκη, τα πλάτη αλλά και τα "βάθη" της κοινωνίας. Έναν μηχανισμό, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να δίνει "γραμμή" στο σύνολο της κοινωνίας και να μπορεί ν' αναλαμβάνει να "εκφράζει" τη γενική δυσαρέσκεια την κοινωνίας.
Η παραδοσιακή Δεξιά είχε τέτοιον μηχανισμό και ήταν η εκκλησία. Η εκκλησία τής παρείχε τη δυνατότητα να ελέγχει το σύνολο του πληθυσμού και να "κατευθύνει" τη δυσαρέσκεια όπου βόλευε.
Η αστυνομία δεν ήταν ποτέ "στόχος" αυτού του μηχανισμού. Ο παπάς πήγαινε χέρι-χέρι με τον χωροφύλακα. Συνήθως "έφταιγαν" οι γιαχωβάδες, οι ομοφυλόφιλοι, οι "κομμουνισταί" και κατά περίσταση οι Τούρκοι κλπ.. Ό,τι βόλευε το σύστημα εξουσίας να περάσει ως "γραμμή" μέσα στην ελληνική κοινωνία, το περνούσε μέσω της Εκκλησίας. Στα κυριακάτικα κηρύγματα μάθαιναν οι Έλληνες ποιος και γιατί ευθύνεται για την κακοδαιμονία που συστηματικά έπληττε την κοινωνία τους.
Το παπανδρεϊκό κράτος, για λόγους σοσιαλιστικής "βιτρίνας", δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτόν τον μηχανισμό. Επιπλέον, δεν το βόλευαν οι πάγιοι "στόχοι" αυτού του μηχανισμού. Δεν μπορούσε ξαφνικά η Εκκλησία να παρουσιάζεται σαν "αναρχική", επειδή το ΠΑΣΟΚ είχε επιλέξει να στοχοποιήσει την αστυνομία. Θα γελούσε ο κάθε πικραμένος, αν έβλεπε τους παπάδες να στρέφονται εναντίον των χωροφυλάκων. Εκ των δεδομένων δηλαδή αυτός ο μηχανισμός ήταν άχρηστος για τον νέο "δημοκρατικό" σχεδιασμό της μεταπολίτευσης. Τι απέμενε όμως, που να έχει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά; Ποιος μηχανισμός υπήρχε, που μπορούσε να έχει τον "όγκο" της Εκκλησίας και ταυτόχρονα να έχει φύση ανάλογη, ώστε να μπορεί να περνάει "γραμμή" στο κοινωνικό σύνολο και άρα να νομιμοποιείται να το "εκφράζει"; Το σύστημα παιδείας. Το σύστημα παιδείας έχει ανάπτυξη ανάλογη μ' αυτήν της Εκκλησίας. Ξεκινάει από την Αθήνα και φτάνει μέχρι το τελευταίο χωριό της επικράτειας. Μπορεί να παραλάβει ένα "δόγμα" από την Αθήνα και να το φτάσει ατόφιο μέχρι το τελευταίο χωρίο της επικράτειας. Ταυτόχρονα, λόγω της φύσης του, εξασφαλίζει τη "νομιμότητα" να εκφράζει τις σκέψεις και άρα και τους στόχους της κοινωνίας. Ό,τι λοιπόν ήταν η Εκκλησία για τη Δεξιά, έγινε το σύστημα παιδείας για το ΠΑΣΟΚ.
Από τη στιγμή που το σύστημα παιδείας πήρε τον ρόλο της Εκκλησίας, ευνόητο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να ελέγξει πάση θυσία το "ιερατείο" του. Έπρεπε να ελέγξει τις ανώτατες βαθμίδες του. Άρα, η πρώτη δουλειά που είχε να κάνει ήταν να ελέγξει με δικούς του ανθρώπους την πανεπιστημιακή κοινότητα. Αν το κατάφερνε αυτό, θα κατάφερνε και τα υπόλοιπα. Αν κατόρθωνε να ελέγξει τους "καρδινάλιους" των Πανεπιστημίων, θα έλεγχε εύκολα και τους "παπάδες" των σχολείων. Αν μετέτρεπε σε διαφθορεία τους "μητροπολιτικούς" ναούς, εύκολα θα κατάφερνε το ίδιο στις κατά τόπους "ενορίες". Όλα τα άλλα μετά ήταν θέμα χρόνου να συμβούν. Οι απλοί "πιστοί" εκπαιδευμένοι θα ακολουθούσαν τους φωτισμένους "ποιμένες".
Το όλο μυστικό ήταν να μπει η διαφθορά μέσα στο σύστημα παιδείας. Να μπει ανάμεσα σε όλους τους παράγοντες που συμμετέχουν σ' αυτό. Η διαφθορά σε όλες της τις εκφάνσεις και όχι αποκλειστικά στον οικονομικό τομέα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει και η διαφθορά σε "είδος". Διαφθορά για κάποιον πανεπιστημιακό μπορεί να είναι η κατάληψη μιας πανεπιστημιακής έδρας, χωρίς να έχει τα προσόντα. Διαφθορά για έναν δάσκαλο είναι να περνάει με ανέκδοτα την ώρα εργασίας του. Διαφθορά για κάποιον φοιτητή είναι να πάρει άκοπα το πτυχίο. Διαφθορά για κάποιον μαθητή είναι να κάνει ατιμώρητα "κοπάνα". Όλα αυτά μορφές διαφθοράς είναι. Όλα αυτά ξεκίνησαν από τις πανεπιστημιακές "μητροπόλεις". Οι διεφθαρμένοι και ανίκανοι "μητροπολίτες" εύκολα θα υπάκουαν στις εντολές του φασιστικού κράτους, το οποίο μοίραζε πανεπιστημιακές θέσεις. Εύκολα θα έστρεφαν το μένος της κοινωνίας εκεί όπου βόλευε τους διαφθορείς τους και άρα εναντίον της αστυνομίας.
Όπως συνέβη με την επέμβαση στην αστυνομία, που "άλλαξε", χωρίς ν' "αλλάξει" τίποτε, έτσι έγινε και με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Εκεί έγιναν άλλα εγκλήματα. Απλά, για να τα καταλάβει κάποιος, θα πρέπει να γνωρίζει μερικά βασικά πράγματα. Ας προσπαθήσει λοιπόν κάποιος να θυμηθεί την προσφορά αυτής της "κοινότητας" στην κοινωνική λειτουργία. Όσο και να "στύψει" το μυαλό του, δεν θα βρει τίποτε. Ανύπαρκτη σε όλα της. Υποτίθεται ότι εκεί βρίσκεται ο "αφρός" της κοινωνίας. Ο πνευματικός "κόσμος" της χώρας. Η πλέον μορφωμένη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας. Οι ειδικοί στην κοινωνική λειτουργία. Οι "ευαίσθητοι" σ' ό,τι αφορά τα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα. Οι "καταρτισμένοι" σ' ό,τι αφορά τη λειτουργία των θεσμών.
Επί τριάντα και πλέον χρόνια το Σύνταγμα —και άρα η Δημοκρατία— υπολειτουργεί, γιατί τα κόμματα "καπέλωσαν" το σύνολο των διατάξεών του. Ας θυμηθεί κάποιος τους πανεπιστημιακούς δασκάλους σε κάποιον αγώνα τους για τη δημοκρατία. Ας θυμηθεί έναν συνταγματολόγο, για παράδειγμα, ο οποίος πληρώνεται αδρά να καταγγέλλει τα συνταγματικά εγκλήματα που καθημερινά διαπράττουν τα κόμματα των φασιστών. Ούτε ένας από αυτούς δεν διαπίστωσε κάτι "ύποπτο". Στην τηλεόραση όλους αυτούς θα τους δούμε με ένα πολύ συγκεκριμένο "ρεπερτόριο". Είτε θα κατηγορούν την αστυνομία είτε θα υπερασπίζονται το άσυλο είτε θα υπερασπίζονται τους "ήρωες" που συνέλαβε η αστυνομία. Πέραν τούτου ουδέν.
Από εκεί και πέρα θα τους ξαναδούμε είτε να ζητάνε χρήματα είτε να "δικαιολογούν" χρήματα. Είτε θα ζητάνε αυξήσεις είτε θα δικαιολογούν σκάνδαλα. Αυτοί ταύτισαν την "ποιότητα" της παιδείας με το ύψος των δικών τους μισθών. Με βάση τη λογική τους η "ποιότητα" της παιδείας βελτιώνεται όχι όταν χτίζονται καλύτερα εργαστήρια, αλλά όταν πληρώνονται καλύτερα οι πανεπιστημιακοί. Αν χτιστεί και κανένα εργαστήριο δεν είναι κακό. Κάποια χρήματα θα προκύψουν και γι' αυτούς ως προμήθεια από τις αγορές του εξοπλισμού. Κάποιον "κολλητό" τους θα βολέψουν με κανένα μεταπτυχιακό. Κάποια φιλεναδίτσα θα προσλάβουν για παρασκευάστρια.
Όλα αυτά δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα του σχεδιασμού του παπανδρεϊκού κράτους. Τι έκανε αυτό το κράτος, για ν' αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο αυτής της "κοινότητας"; Τους έδωσε χαρακτηριστικά συμμορίας. Παρακρατικής συμμορίας. Αυτές είναι δύο έννοιες πολύ συγκεκριμένες και λειτουργούν διαφορετικά.
Η πανεπιστημιακή κοινότητα πάντα ήταν "δεμένη" με το παρακράτος, γιατί πάντα ήταν ουσιαστικό μέρος του. Στην πραγματικότητα ήταν ο ιδεολογικός "καθοδηγητής" του φασισμού ακόμα και στην εποχή της Δεξιάς. Ήταν ένα "φίλτρο", που δεν επέτρεπε στις "ανεπιθύμητες" απόψεις να διαχέονται οργανωμένα στην κοινωνία. Ήταν ο δευτερεύων μηχανισμός, ο οποίος συγκέντρωνε ό,τι "απόνερα" άφηνε η εκκλησία, εξαιτίας της αδυναμίας της να ελέγξει τις πιο μορφωμένες μερίδες της κοινωνίας. Ήταν ο μηχανισμός, ο οποίος άμβλυνε τις "γωνίες" που δημιουργούσε η εξουσία στην καθημερινή της λειτουργία. Πανεπιστημιακή κοινότητα υπήρχε και επί Χούντας. Καθηγητές κοινωνικών και πολιτικών επιστημών υπήρχαν και στην εποχή των Συνταγματαρχών. Δεν ανακαλύφθηκαν δηλαδή αυτές οι επιστήμες μετά τη "δημοκρατική" επανίδρυση της Ελλάδας.
Απλά μέχρι τότε όλοι αυτοί οι "επιστήμονες" εξυπηρετούσαν την όποια Χούντα τους πλήρωνε, είτε αυτή ήταν ο βασιλιάς είτε ήταν οι συνταγματάρχες. Μέχρι την "αλλαγή", δηλαδή, η πανεπιστημιακή κοινότητα ήταν μια καθαρά δεξιά παρακρατική οργάνωση, συμπληρωματική και παραδοσιακά "κολλητή" της εκκλησίας και βέβαια του βασιλιά. Από την "αλλαγή" και μετά εκτός από παρακρατική οργάνωση έγινε και "συμμορία". Γι' αυτό διαχωρίζουμε τις έννοιες "παρακρατική" και "συμμορία". Η έννοια "συμμορία" έχει μέσα της τα στοιχεία της διαφθοράς και του χρήματος. Αυτή ήταν η βασική αλλαγή που επέφερε η "αλλαγή" και ήταν πολύ ουσιαστική. Ήταν ουσιαστική, γιατί απλά μπήκαν κι άλλοι για άλλους λόγους στο "κόλπο".
Αν μέχρι τότε πρωταγωνιστούσαν στον πανεπιστημιακό χώρο οι δεξιοί παρακρατικοί, από εκείνη τη στιγμή μπήκαν και οι "συμμορίτες" της "Αριστεράς και της προόδου". Η μετάλλαξη δηλαδή της παρακρατικής οργάνωσης σε οργανωμένη παρακρατική συμμορία ήταν από τους βασικούς στόχους του παπανδρεϊκού κράτους. Σ' αυτήν τη σύνθεση συμμετείχε με πλήρη δικαιώματα και η σταλινική "πορδή", που ακούει στο όνομα ΚΚΕ. Δεν θα μπορούσε ένα τέτοιο όργανο της "δημοκρατίας" να λείψει στη μοιρασιά μιας τέτοιας "πίτας". Συνέταιροι στο πολιτικό σκηνικό και στα συνδικάτα και συνέταιροι και στο πανεπιστημιακό "κόλπο".
Αυτή η αλλαγή σε πρόσωπα και πρακτικές φάνηκε σε όλους τους τομείς της λειτουργίας της πανεπιστημιακής κοινότητας. Μέχρι την "αλλαγή" υπήρχαν κάποια "ψήγματα" αξιοκρατίας μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα, εφόσον υπήρχε η πλειοδοτική λογική ομοϊδεατών απέναντι στην "άνωθεν" εξουσία. Ο κάθε πανεπιστημιακός δήλωνε την "πίστη" του στην εξουσία και από εκεί και πέρα αγωνιζόταν μόνος του για τη διάκρισή του.
Αγωνιζόταν στον τομέα δραστηριοποίησής του, έστω και στο επίπεδο όπου δεν γινόταν ενοχλητικός για την εξουσία. Έστω και ανάμεσα σε ομοϊδεάτες προσπαθούσε να διακριθεί σε ένα βασικό ατομικό επίπεδο. Δεν περίμενε "βοήθεια" από συναδέρφους και δεν έδινε "τέτοια" πέρα από την κοινή ιδεολογική "πλατφόρμα". Αυτήν την ατομικότητα την υποβοηθούσε το σύστημα. Είχε ανάγκη το σύστημα από μια καλή επιστημονική "βιτρίνα" και ενθάρρυνε τον ανταγωνισμό των επιστημόνων. Από τη στιγμή που το σύστημα εξασφάλιζε την ιδεολογική τους "πίστη", τους έλεγχε αυστηρά για την επιστημονική τους κατάρτιση. Δεν είχε πρόβλημα να το κάνει και το έκανε. Έστω και υπό αυτές τις συνθήκες υπήρχε έλεγχος. Δεν αρκούσε να είσαι μόνον δεξιός, για να καταλάβεις μια πανεπιστημιακή έδρα, γιατί απλούστατα υπήρχαν κι άλλοι δεξιοί που την διεκδικούσαν.
Το ΠΑΣΟΚ, για να ελέγξει την κατάσταση μετά την κατάληψη της εξουσίας, αυτήν την κατάσταση την άλλαξε. Για ν' αποκτήσει τον έλεγχο αυτής της κοινότητας, "έσπρωξε" δικούς του ανθρώπους. Τους "έσπρωξε", εφόσον δεν μπορούσε να τους επιβάλει με διαφορετικό τρόπο. Στην κυριολεξία τους πήγε στις έδρες με το "καροτσάκι". Επιστημονικώς ανεπαρκείς νεοφώτιστοι "σοσιαληστές", κνίτες και ρηγάδες "κατέκτησαν" τις έδρες μέσα σε μια νύχτα. Μόνον στην Κούβα του Κάστρο έγινε κάτι ανάλογο και όχι σε κράτος που απλά άλλαξε κυβέρνηση μέσω εκλογών. Με αυτόν τον τρόπο το ΠΑΣΟΚ κράτησε τον παρακρατικό χαρακτήρα της "κοινότητας", εφόσον διατήρησε τον απόλυτο κομματισμό μέσα σ' αυτήν, αλλά ταυτόχρονα τους έδωσε και χαρακτηριστικά "συμμορίας". Τους έδωσε τη δυνατότητα να συνθέσουν συντεχνιακά συμφέροντα. Τους έδωσε τη δυνατότητα να "αυτοδιαχειρίζονται" την κατάσταση.
Οι πανεπιστημιακοί είχαν ανάγκη την εξουσία και η εξουσία είχε ανάγκη τους πανεπιστημιακούς. Οι πανεπιστημιακοί την είχαν ανάγκη, γιατί χάρη σ' αυτήν έκαναν ακαδημαϊκή καριέρα. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν είχαν ούτε καν τα τυπικά προσόντα για τις θέσεις που κατέλαβαν. Οι περισσότεροι από αυτούς πρώτα διορίστηκαν καθηγητές και μετά συγκέντρωσαν προσόντα διορισμού στη θέση καθηγητή. Έδρες στατικής δόθηκαν σε "επιστήμονες", όχι επειδή διακρίθηκαν στον τομέα τους μέσω δημοσιεύσεων εργασιών τους σε επιστημονικά περιοδικά, αλλά επειδή είχαν "αντιδικτατορική" δράση. Έδρες χειρουργικής δόθηκαν σε "επιστήμονες", όχι επειδή επινόησαν νέες μεθόδους, αλλά επειδή συμφώνησαν τα κόμματα της "Αριστεράς και της προόδου" να στηρίξουν το ΠΑΣΟΚ και τα φοιτητόσκυλα ψήφισαν με απόλυτη υπακοή.
Με τον τρόπο αυτόν καθηγητές πανεπιστημίου έγιναν άνθρωποι, οι οποίοι δεν δικαιούνταν να γίνουν ούτε απόφοιτοι πανεπιστημίων. Μέλη της Ακαδημίας Αθηνών έγιναν άνθρωποι, οι οποίοι μπορεί ως μοναδικό "επιστημονικό" προσόν να είχαν κάποια "μακρά" φιλία με κάποιον Μητοστάκη ή Παπανδρέου. Ήταν θέμα χρόνου αυτοί όλοι —για λόγους προσωπικής τους ασφάλειας— να "φλυαρούν" μόνον με τη σιωπή τους. Ύφη καρδιναλίων, αλλά γνώσεις μυλωνάδων. Φάτσες λεόντων, αλλά καρδιές περιστεριών. Μονίμως απόντες από το σύνολο των κοινωνικών αγώνων. Μονίμως απόντες από το σύνολο των κοινωνικών εξελίξεων. Εκνευριστικά παρόντες μόνον μπροστά στα γκισέ του δημοσίου για το κρατικό "συσσίτιο". Αύριο να μπει "λουκέτο" στην Ακαδημία Αθηνών, δεν θα το καταλάβει κανένας. Οι "μεγάλοι" πνευματικοί άνδρες της χώρας δεν θα λείψουν σε κανέναν. Μόνον οι ταμίες που τους πληρώνουν θα καταλάβουν την απουσία τους.
Όλοι αυτοί είχαν ανάγκη την εξουσία και η εξουσία αυτούς διευκόλυνε, καταργώντας όλους τους μηχανισμούς ελέγχου στην πανεπιστημιακή λειτουργία. Οι πανεπιστημιακοί της "αλλαγής" δεν μπορούσαν ν' αντέξουν τον παραμικρό έλεγχο. Δεν άντεχαν έλεγχο ούτε για την ποιότητά τους σ' ό,τι αφορά τους διορισμούς τους ούτε σ' ό,τι αφορά την καθημερινή τους εργασία ως ανώτατοι "εκπαιδευτές". Η εξουσία τους απάλλαξε από κάθε έλεγχο, ζητώντας τους ως "αντιπαροχή" την απόλυτη υπακοή. Ζητώντας τους να παρεμβαίνουν μόνον όταν τους χρειαζόταν η ίδια. Όταν χρειαζόταν κάποιο "άλλοθι" ή όταν χρειαζόταν να "δικαιολογήσει" τις συμπεριφορές της. Τα πανεπιστημιακά κομματόσκυλα ήταν πάντα πρόθυμα να την εξυπηρετήσουν. Μικροί τραυλοί Σημίτηδες και Βέλτσοι, οι οποίοι το μόνο που κατάφερναν, όταν μιλούσαν στον λαό, ήταν να κάνουν το τηλεκοντρόλ την πιο χρήσιμη οικιακή συσκευή.
Αυτή η κατάσταση τους έδωσε χαρακτηριστικά κλειστής "συμμορίας". Στην κυριολεξία μια "μαφία", η οποία δεν ελέγχεται από κανένα θεσμικό όργανο της Πολιτείας και μέσα της βασιλεύει η αναξιοκρατία και ισχύει ο νόμος της "ομερτά". Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει, χωρίς να φοβάται, γιατί και ο συνάδερφός του όχι μόνον θα τον καλύψει, αλλά και θα το επαναλάβει και ο ίδιος, εφόσον αποδειχθεί "επιτυχές". Ο ένας εξυπηρετεί τον άλλο από τη θέση του, εφόσον όλα είναι "δανεικά". Όπου όμως υπάρχει συμμορία υπάρχει και αναξιοκρατία και αυτό έχει ένα αντίστοιχο κοινωνικό κόστος.