Η Ελλάδα μοιάζει με κάποιον που έπεσε ξαφνικά στα βαθιά και καθώς βυθίζεται στο παγωμένο νερό κουνάει χέρια και πόδια ατάκτως. Θα προλάβει να ξεφορτωθεί τις πέτρες που είχε μαζέψει για δεκαετίες στην τσέπη για να μην την παίρνει ο αέρας και θα μάθει να κολυμπάει πριν πάει στο βυθό;Όσο πιο γρήγορα αρχίσει να κολυμπάει θα αρχίσει και η επιστροφή στην πιο κοντινή ακτή.
Οι χώρες δεν πνίγονται όμως όπως οι άνθρωποι. Συνεχίζουν να βασανίζονται σε συνθήκες πνιγμού μέχρι να πειστούν ότι πρέπει να αρχίσουν να κολυμπούν...
Κατ’ αυτή την έννοια δεν υπάρχει ασφαλέστερη πρόβλεψη από το να ποντάρει κάποιος στην ελληνική σωτηρία.
Για δεκαετίες ακολουθήσαμε ένα στρεβλό μοντέλο και επειδή μας βόλεψε το βαφτίσαμε και προοδευτικό, κοινωνικό και αριστερό. Η αλήθεια είναι πως διάφορες συγκυρίες, προγράμματα κοινοτικών επιδοτήσεων, δανεισμός, χαμηλά επιτόκια λόγω ευρώ, παρέτειναν το βαθμό της στρέβλωσης αλλά και της διάρκειας.
Μοιραία, όπως συνήθως συμβαίνει, η πραγματικότητα έρχεται να επιβάλει τη δική της λογική.
Διαφθορά, φοροδιαφυγή, γραφειοκρατία, αναξιοκρατία, πελατειακό κράτος, μοιάζουν με πέτρες δεμένες στο λαιμό της χώρας. Οσο πιο γρήγορα απαλλαχτεί από αυτές τόσο μικρότερη θα είναι και η ταλαιπωρία. Για όσους καταλαβαίνουν στοιχειωδώς πως λειτουργεί ο κόσμος, η απάντηση της εξόδου είναι αυτονόητη: Μείωση των δαπανών του δημοσίου και δημιουργία συνθηκών παραγωγής πλούτου στον ιδιωτικό τομέα. Αν βρισκόμαστε προ τριάντα ετών θα έλεγα πως υπάρχει και η επιλογή του σοβιετικού μοντέλου, αλλά κατέπεσε θορυβωδώς...
Το ζήτημα είναι πως αν εμείς κάνουμε όλα όσα πρέπει με παρρησία και αυταπάρνηση η λύση της εξίσωσης ελληνική χρεοκοπία δεν λύνεται, καθώς υπάρχουν και σημαντικές διεθνείς παράμετροι...
Το ευρώ και η παγκοσμιοποίηση έχουν περιπλέξει τόσο πολύ τα πράγματα που η πτώση της Ελλάδας έχει ξεκινήσει τη διαδικασία ενός ντόμινο που είναι θέμα χρόνου να χτυπήσει την Πορτογαλία, αυτή την Ισπανία και ούτω καθ’ εξής... Είναι γνωστά αυτά, δεν χρειάζεται να αναλύσουμε γιατί και πως... Οι τελευταίες υποβαθμίσεις και απειλές για υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας ευρωπαϊκών κρατών, ακόμη και της Ελλάδας που είναι στο ναδίρ, επιταχύνουν τις εξελίξεις.
Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο ή εξάμηνο του 2011 έχουν αυξηθεί σημαντικά οι πιθανότητες η κρίση να λάβει τέτοια έκταση που θα χρειαστεί να υπάρξει συνολική ρύθμιση σε πανευρωπαϊκό και ίσως παγκόσμιο επίπεδο.
Τι θα περιλαμβάνει μια τέτοια ρύθμιση είναι δύσκολο να προβλεφτεί από τώρα. Λογικά θα πρέπει να αποσαφηνίζει και να συμψηφίζει τις μεταξύ κρατών και τραπεζών υποχρεώσεις και να ρυθμίσει αυτές που θα μείνουν με τρόπο που να είναι διαχειρίσιμα τα μεγέθη. Τα ευρωομόλογα είναι θέμα χρόνου να υιοθετηθούν για τη διαχείριση του χρέους ή και την χρηματοδότηση ανάπτυξης. Αυτά όμως είναι θέματα των οικονομολόγων, όταν τεθεί το θέμα επί τάπητος..
Βέβαια, μια γενίκευση της κρίσης θα μπορούσε να οδηγήσει και σε διάλυση της ευρωζώνης ή φυγή της Γερμανίας από το ευρώ, αλλά όλες οι ενδείξεις του τελευταίου χρόνου μειώνουν τις πιθανότητες αυτού του σεναρίου. Ακόμη και οι εν δυνάμει ανταγωνιστές της ΕΕ, οι ΗΠΑ και η Κίνα, κάνουν ό,τι μπορούν για να υπάρξει επόμενη μέρα για το Ευρώ...
2) Το 2011 τα σπουδαία…
Δεν φαίνεται κάποιος διατεθειμένος στην αγορά μας να ξεκινήσει το 2011 από υψηλότερα επίπεδα και να μειώσει έτσι τα περιθώρια βελτίωσης της χρονιάς που έρχεται. Κάποιοι φίλοι της στήλης από τους παραδοσιακούς διαμαρτύρονται γιατί τους τελευταίους μήνες δεν έχουμε συχνά σχόλια για μετοχές και γιατί τα κύρια άρθρα πολιτικολογούν και ασχολούνται με μακροοικονομικά.
Είναι απλό. Απ’ αυτές τις εξελίξεις εξαρτάται η αγορά αυτή την περίοδο και είναι τόσο σημαντικές για τα επόμενα χρόνια που θα ήταν σαν να χώναμε το κεφάλι στην άμμο αν τα αγνοούσαμε. Ένας άλλος λόγος είναι γιατί η αγορά μας είναι νεκρή. Τηλεφωνώ να μάθω κάποιες εξελίξεις ή εκτιμήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι και αντί για απαντήσεις γίνομαι δέκτης ερωτήσεων...
3) Τράπεζες
Καλησπέρα καταρχάς. Είμαι καινούριος στο χώρο του χρηματιστηρίου και προσπαθώ διαβάζοντας να μάθω. Το άρθρο σας και τα κείμενα που δημοσιεύετε με ώθησαν στο να ενεργοποιηθώ και να αγοράσω μετοχές. Μέχρι στιγμής δεν το μετάνιωσα αντιθέτως μάλιστα έχω πιστέψει σε αυτό.
Μιας κ δεν έχω εμπειρία στο χώρο αγόρασα μετοχές τραπεζών που τις προτίμησα για άγνωστο λόγο :)
Το πρόβλημα μου είναι ότι είμαι κάτοχος μετοχών της τράπεζας Πειραιώς και ετοιμαζόμουν να πάρω μέρος στην ΑΜΚ. Διάβασα όμως στην ανακοίνωση της τράπεζας αλλά και σε δικό σας άρθρο ότι άλλαξαν την ονομαστική τιμή σε 30 σεντς. Αυτό τώρα είναι καλό ή όχι; τι με συμβουλεύετε να κάνω; Μήπως να τις πουλήσω όσο ακόμα είναι καιρός;
Θα εκτιμούσα πολύ την συμβουλή σας ή έστω μια μικρή βοήθεια.
Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας.
Κ.Κ.
Απάντηση: Μου είναι δύσκολο να παραστήσω τον επενδυτικό σύμβουλο, γι’ αυτό είναι καλύτερα να απευθυνθείτε σε κάποιο που μπορεί να έχει μια εικόνα του ρίσκου που ταιριάζει στο προφίλ σας. Όπως περιγράφω στα άρθρα μήνες τώρα οι τράπεζες αποτελούν περίπλοκες επιλογές με πολλές άγνωστες παραμέτρους ακόμη.
Αν τα πράγματα ξεφύγουν από τον έλεγχο με τέτοιες μαύρες τρύπες από ομόλογα και επισφάλειες που υποθέτουμε πως έχουν θα μπορούσαν να «εξατμιστούν»... Από την άλλη αν υπάρξει κάποια γενικότερη ρύθμιση θα εκτοξευθούν...
Αδυνατώ να σας συμβουλεύσω για τράπεζες. Για παραγωγικές εταιρείες με πάγια και εξαγωγικό προσανατολισμό είμαι θετικός, έστω και αν οι τραπεζικές θα δώσουν τα εύκολα κέρδη μεσοπρόθεσμα αν υπάρξει φως στο τούνελ…
4) Ελληνοτουρκικά…
Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας σε μια περίοδο που οι εγχώριοι μέντορες του τρόμου και του λαϊκισμού προβλέπουν τη δεύτερη τουρκοκρατία προ των πυλών...