Διπλό μήνυμα -το ένα προς τον πρωθυπουργό και το άλλο προς το σύνολο του πολιτικού συστήματος- έβγαλε η προχθεσινή κάλπη των εκλογών για την αυτοδιοίκηση.Οσοι ψήφισαν, διατήρησαν μεν το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα, αλλά «λαβωμένο» σε αριθμούς ψήφων και ποσοστά. Οσοι προτίμησαν την αποχή, που συγκέντρωσε εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό, έστειλαν σήμα κινδύνου σχεδόν σε όλα τα κόμματα. Καθοριστική συνέπεια της προχθεσινής ψήφου ήταν η απόφαση του πρωθυπουργού να μην προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Μάλιστα, ο Γιώργος Παπανδρέου στην πρώτη δήλωσή του μετά το αποτέλεσμα έδειξε να το ερμηνεύει ως εντολή προς την κυβέρνησή του «να συνεχίσει τις αλλαγές για τη σωτηρία της χώρας».
Παρά τη σημαντική μείωση του γενικού ποσοστού του ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. δεν κατάφερε να αυξήσει το δικό της. Το ΠΑΣΟΚ «λαβώθηκε», αλλά η Ν.Δ. δεν εμφάνισε καμιά δυναμική. Αντίθετα, εντυπωσιακή άνοδο παρουσίασαν τα ποσοστά των υποψηφίων του ΚΚΕ, που είναι το μόνο καθαρά κερδισμένο κόμμα στις χθεσινές εκλογές. Σύμφωνα με την εκτίμηση όλων των αναλυτών, το ΠΑΣΟΚ παραμένει πρώτο κόμμα με διαφορά δύο έως τρεις μονάδες. Το ποσοστό του εκτιμάται σε 34%-35% και το αντίστοιχο της Ν.Δ. 31%-32%.
Ο διλημματικός χαρακτήρας, τον οποίο προσέδωσε στις εκλογές ο πρωθυπουργός, εκτιμάται ότι απέδωσε εν μέρει, αφού συγκράτησε την πτώση των ποσοστών των υποψηφίων του ΠΑΣΟΚ, κυρίως στην περιφέρεια Αττικής και στους μεγάλους δήμους.
Ο αντάρτης τρίτος
Καθοριστικό για την τελική απόφαση του πρωθυπουργού, αλλά και για τη διαμόρφωση του γενικότερου κλίματος, ήταν το αποτέλεσμα στην περιφέρεια Αττικής, τη μεγαλύτερη της χώρας. Παρά τις έως πρόσφατα δημοσκοπικές προβλέψεις, ο «αντάρτης» του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Δημαράς, περιορίστηκε στην τρίτη θέση. Ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Σγουρός ήρθε πρώτος και ο της Ν.Δ. Βασίλης Κικίλιας δεύτερος.
Ολοι οι μεγάλοι δήμοι θα κριθούν στο δεύτερο γύρο. Πάντως, σημαντική κάμψη εμφάνισε το ποσοστό του νυν δημάρχου Αθηναίων Νικήτα Κακλαμάνη (35% έναντι 28% του αντιπάλου του Γ. Καμίνη). Ανοιχτή εμφανίζεται η μάχη Γκιουλέκα-Μπουτάρη στο Δήμο Θεσσαλονίκης, παρά το προβάδισμα του υποψηφίου της Ν.Δ. Το ίδιο ανοιχτή είναι η αναμέτρηση και στον Πειραιά, παρά το προβάδισμα του υποψηφίου του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Μίχα.
Σε δύο περιφέρειες (Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου) οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ διεκδικούσαν την εκλογή τους από τον πρώτο γύρο (μέχρι αργά τη νύχτα το ποσοστό τους άγγιζε το 50%). Ολες οι άλλες θα κριθούν την επόμενη Κυριακή. *
Το δίλημμα δούλεψε και η κάλπη δεν έβγαλε κάλπες
Δεν ήταν καλό το προχθεσινό αποτέλεσμα για το ΠΑΣΟΚ όσον αφορά την ποσοστιαία διαφορά που είχαν οι υποψήφιοι περιφερειάρχες του από τους υποψηφίους της Ν.Δ., όμως φαίνεται ότι ήταν αρκετό για τον Γ. Παπανδρέου, να μην οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εθνικές εκλογές.
Ο πρωθυπουργός, είτε επειδή δεν εννοούσε τελικά την απειλή για εκλογές, είτε γιατί υπό τις παρούσες συνθήκες δεν θα μπορούσε να τις αιτιολογήσει, μίλησε για επιβεβαίωση της περσινής εκλογικής νίκης του ΠΑΣΟΚ, παρά το γεγονός ότι το πανελλαδικό ποσοστό των υποψηφίων του είναι μειωμένο κατά 10 μονάδες σε σχέση με το περσινό εθνικό ποσοστό του κόμματος.
Στην κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι υπό τις παρούσες συνθήκες το δίλημμα του Γ. Παπανδρέου λειτούργησε θετικά, με την έννοια ότι συσπείρωσε τους ψηφοφόρους του κόμματος, το οποίο σε δυσμενείς συνθήκες άντεξε και διατηρήθηκε στην πρώτη θέση. Κυβερνητικά στελέχη που ήταν σε συνεχή επικοινωνία με τον πρωθυπουργό χθες το βράδυ και μέχρι την ώρα που έκανε τη δήλωσή του, μας έλεγαν ότι «το αποτέλεσμα ήταν εκεί που θέλαμε...».