Δύο φωτογραφίες ορόσημο στην πορεία του ΠΑΣΟΚ. Τις χωρίζουν 36 ολόκληρα χρόνια. Στην πρώτη, 3 Σεπτεμβρίου 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου κρατά στα χέρια του την Ιδρυτική Διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ. Στη δεύτερη, ο Γιώργος Παπανδρέου, από το Καστελόριζο, στις 23 Απριλίου 2010, με το δραματικό διάγγελμα ανά χείρας, ανακοινώνει την απόφαση για την προσφυγή στο ΔΝΤ. Η απόλυτη μετάλλαξη του πάλαι ποτέ σοσιαλιστικού κινήματος ή απλά μια αναπόφευκτη παρένθεση στην πολυκύμαντη πορεία του;Συμπληρώνονται σήμερα 36 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ. 36 χρόνια από την ημέρα που ο Ανδρέας Παπανδρέου παρουσίασε την... ιδρυτική του διακήρυξη. Και θα είναι η πρώτη φορά στη διάρκεια αυτών των χρόνων που οποιαδήποτε πανηγυρική ομιλία θα έχει φόντο τις πολιτικές του μνημονίου.
Η αμηχανία μεταξύ των στελεχών του Κινήματος, κυρίως των παλαιότερων είναι εμφανής όταν τους ζητάς να μιλήσουν για το ιερό κείμενο του ΠΑΣΟΚ, για τον αξιακό του κώδικα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι «τι σχέση έχει το ΠΑΣΟΚ του σήμερα με το ΠΑΣΟΚ του τότε;».
Και όχι μόνο αυτό.
Μπορεί η ανάγκη αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης να αποτελέσει το άλλοθι για τις σημερινές νεοσυντηρητικές πολιτικές που ασκεί η κυβέρνηση;
Μπορεί να μιλήσει κανείς και πάλι για την Εθνική Ανεξαρτησία, την Κοινωνική Απελευθέρωση, τη Κοινωνική Δικαιοσύνη, χωρίς να βρεθεί μπροστά σε σημαντικά πολιτικά διλλήματα;
Συμβαδίζει ο αγώνας για Εθνική Ανεξαρτησία με την παρουσία της τρόικας στην Ελλάδα;
Οι διακηρύξεις για Κοινωνική Δικαιοσύνη μπορούν να συνυπάρξουν με νεοφιλελεύθερες επιλογές;
Η Λαϊκή Κυριαρχία είναι εφικτή κάτω από συνθήκες αντιπαλότητας με τα συνδικάτα, τις μη προνομιούχες τάξεις, τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους, τους αγρότες;
Η Κοινωνική Απελευθέρωση μπορεί να επιτευχθεί με τους πολίτες σε κατάσταση οικονομικού μαρασμού, με την εκτίναξη της ανεργίας, με την απελευθέρωση των απολύσεων με την ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας, με την «αποκρατικοποίηση» του κράτους;
Είναι το ΠΑΣΟΚ ένα σοσιαλιστικό κόμμα;
Είναι ένα νεοσυντηρητικό κόμμα;
Όποιες απαντήσεις δοθούν, το βέβαιον είναι ότι θα συγκλίνουν σε ένα σημείο – διαπίστωση. Η κυβέρνηση παίρνει καθημερινά όλο και μεγαλύτερες αποστάσεις από το Κίνημα.