Την άδεια της Τουρκίας για πραγματοποίηση υποθαλάσσιας σεισμικής έρευνας σε περιοχή ανατολικότερα από αυτήν στην οποία κάνει έρευνες το τουρκικό σκάφος «Πιρί Ρεΐς», είχε ζητήσει η Αθήνα το 2003, ανέφεραν πηγές του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών, πράγμα που επιβεβαίωσε η ελληνική αρχή που είχε πραγματοποιήσει την έρευνα.Στην υποθαλάσσια οροσειρά «Αναξίμανδρος» που ερευνά τώρα το «Πιρί Ρεΐς» (φωτογραφία) είχε ολοκληρώσει για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης έρευνα το ΕΛΚΕΘΑ
Η Τουρκία -που ώς τώρα δεν έχει ζητήσει ανάλογη άδεια- απορρίπτει τα περί παραβίασης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων εξαιτίας των ερευνών του σκάφους «Πιρί Ρεΐς» γύρω από το Καστελόριζο και θεωρεί «υπερβολικές» τις ελληνικές αντιδράσεις.
Πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν ότι το «Πιρί Ρεΐς» κάνει σεισμικές έρευνες και δεν ψάχνει για πετρέλαιο. Πιο συγκεκριμένα αναφέρουν ότι «είναι έρευνες σχετικά με τα μετασεισμικά κύματα», τα γνωστά τσουνάμι.
«Πριν από μερικά χρόνια και ελληνικό σκάφος έκανε παρόμοιες έρευνες, ζητώντας μάλιστα την άδεια των τουρκικών αρχών», ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Τα περί παλαιότερης ελληνικής σεισμικής έρευνας επιβεβαίωσε στην «Ε» ο διευθυντής ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΑ) Δημήτρης Σακελλαρίου, ο οποίος ανέφερε ότι η ελληνική έρευνα είχε γίνει το 2003 σε περιοχή που βρίσκεται ανατολικότερα από αυτήν στην οποία πραγματοποιεί έρευνες το «Πιρί Ρεΐς». Συγκεκριμένα η έρευνα είχε γίνει στην υποθαλάσσια οροσειρά «Αναξίμανδρος» που βρίσκεται μεταξύ Καστελόριζου και Κύπρου. Ο Σακελλαρίου είπε πως είχε ζητηθεί η άδεια των τουρκικών αρχών επειδή «η περιοχή βρισκόταν εντός της τουρκικής οικονομικής ζώνης» και ότι, κατά τις έρευνες, πάνω στο ελληνικό υπήρχε Τούρκος παρατηρητής. Οι σεισμικές έρευνες είχαν γίνει στο πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος με την επωνυμία «Αναξίμανδρος».
Ο Σακελλαρίου ανέφερε πως είναι πολύ ευρεία η έννοια «σεισμικές έρευνες», οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν έρευνες επί ρηγμάτων, επί κατολισθήσεων ή και πετρελαίων, αν και σημείωσε πως ο ίδιος δεν ξέρει αν η Τουρκία διαθέτει τον εξοπλισμό για υποθαλάσσιες έρευνες πετρελαίου.
Ποιος σέβεται και ποιος όχι
Στο ερώτημα για ποιο λόγο, σε αντίστοιχη περίπτωση ελληνικής έρευνας ζητήθηκε η άδεια της τουρκικής πλευράς, πράγμα που δεν κάνει η Αγκυρα, πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν πως «η εικόνα αυτή δείχνει ποιος σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και ποιος όχι».
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι τμήμα της περιοχής στην οποία κάνει έρευνες το «Πιρί Ρεΐς» είναι ελληνική υφαλοκρηπίδα, γεγονός που συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Θαλάσσιου Δικαίου και υπονομεύει τις διερευνητικές επαφές που συνεχίζονται μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το ζήτημα αποκτά και σημαντική πολιτική διάσταση, αφού «υπάρχει προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων, τη στιγμή που δεν έχει οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας». Επιπροσθέτως, ανέφεραν οι ίδιες πηγές, «γεννάται πολιτικό ζήτημα, επειδή η Τουρκία διαμορφώνει συνθήκες έντασης και πρέπει να δείξει ότι δεσμεύεται από τη διαδικασία που έχει ξεκινήσει στις διμερείς σχέσεις».
Είναι ένα ζήτημα αν οι επαφές σε τεχνικό επίπεδο θα προσφέρουν υπηρεσίες για την αντιμετώπιση καταστάσεων που παράγουν προβλήματα, ανέφεραν διπλωματικές πηγές, σημειώνοντας ότι τα μείζονα ζητήματα θα έπρεπε να εξεταστούν σε ανώτερο επίπεδο. Παρατήρησαν, πάντως, ότι σήμερα πλέον υπάρχουν αρκετοί δίαυλοι μεταξύ της Αθήνας και της Αγκυρας, με αποτέλεσμα να αποτρέπεται η εξέλιξη των προβλημάτων σε μεγάλη κρίση.
Τέλος, ο σύμβουλος του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου CNN Turk επί διπλωματικών ζητημάτων, πρέσβης ε.τ. Γιαλίμ Εράλπ, σχολιάζοντας στην «Ε» την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις έρευνες, είπε ότι «δεν έχει οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα μεταξύ της Τουρκίας και της Κύπρου, αλλά και μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας. Επειδή δεν έχει λυθεί το Κυπριακό παραμένει το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όταν μία πλευρά δηλώνει ότι θα κάνει έρευνες, η άλλη πλευρά μπορεί να δημιουργεί πρόβλημα».