H ελληνική οικονομία ακολουθεί μία πολύ επικίνδυνη πορεία. Εφ’ όσον η κυβέρνηση δεν λάβει μέτρα για την τόνωση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση των δημοσίων οικονομικών, τότε η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα δυσοίωνο μέλλον. Πολλοί Ελληνες φαίνεται να πιστεύουν ότι η ένταξη στο ευρώ προστατεύει τη χώρα από την απειλή της οικονομικής κρίσης. Αυτό είναι λάθος. Η συμμετοχή στην Ευρωζώνη μπορεί να απαλλάξει τη χώρα από την απειλή μιας νομισματικής κρίσης, αλλά όχι από μία δημοσιονομική κρίση.H συμμετοχή στην Ευρωζώνη προϋποθέτει σημαντικό βαθμό πειθαρχίας. Ο λόγος είναι προφανής. Μία χώρα που χάνει την εμπορική της ανταγωνιστικότητα μέσα στη νομισματική ζώνη μπορεί να την ανακτήσει μόνο αν εξασφαλίσει ότι τα έξοδά της θα αυξάνονται πιο αργά από το υπόλοιπο της Ευρωζώνης. Με λίγα λόγια, θα πρέπει να «σκαρώσει» μία «πραγματική υποτίμηση» εντός της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, καθώς δεν μπορεί να βασίζεται σε μία υποτίμησή του νομίσματός της για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς της.
Το κόστος μπορεί να διατηρηθεί χαμηλό με μέτρα όπως το πάγωμα των μισθών, παρ’ όλο που κάτι τέτοιο αυξάνει τον κίνδυνο εξασθένησης της εγχώριας ζήτησης και περαιτέρω επιδείνωσης των δημοσίων οικονομικών. Μόνο η ισχυρότερη παραγωγικότητα προσφέρει την ευκαιρία ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας δίχως να πληγεί η εγχώρια ζήτηση και δίχως να προκληθεί μία δημοσιονομική κρίση. Η υψηλότερη παραγωγικότητα απαιτεί μεταρρυθμίσεις των αγορών εργασίας, καθώς και το άνοιγμα της εγχώριας οικονομίας σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό.
Η Ελλάδα έχει μόνο ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας. Το δημοσιονομικό έλλειμμα βρίσκεται καθ’ οδόν στο να ξεπεράσει φέτος το 8% του ΑΕΠ – και αυτό παρά το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία μόλις εισήλθε στην ύφεση. Με την οικονομία να προβλέπεται να συρρικνωθεί το 2010 και εν συνεχεία να τελματώσει το 2011, ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ θα αυξηθεί δραματικά. Το ΔΝΤ υπολογίζει ότι θα εκτοξευθεί στο 134% μέχρι το 2014. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό του δημοσίου χρέους φαίνεται ότι θα είναι ακόμη μεγαλύτερο από αυτό. Και όταν το δημόσιο χρέος φτάσει σε ένα τέτοιο επίπεδο, τότε θα είναι πολύ δύσκολο να αποτραπεί η περαιτέρω άνοδός του λόγω της αυξανόμενης επιβάρυνσης για την πληρωμή των τόκων.
Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει τέτοιου μεγέθους ελλείμματα από την εγχώρια αγορά. Πρέπει να προσελκύσει κεφάλαια από το εξωτερικό. Αυτό θα γίνει εξαιρετικά δύσκολο αν οι επενδυτές είναι της άποψης ότι η οικονομία θα κολλήσει σε έναν κύκλο εξαιρετικά αδύναμης οικονομικής ανάπτυξης και αυξανόμενου δημοσίου χρέους. Οι επενδυτές θα χάσουν την πίστη τους στην ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης να εξυπηρετήσει το χρέος της.
Πολλοί Ελληνες φαίνεται να πιστεύουν ότι η Ευρωζώνη ως σύνολο θα παρέμβει για την αποτροπή μιας κρίσης χρέους. Ισως και να έχουν δίκιο, ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν θα γινόταν δίχως κόστος. Η παροχή βοήθειας θα γίνει διαθέσιμη μόνο με αντάλλαγμα μία δέσμευση για μεταρρύθμιση της οικονομίας και περιστολή των δημοσίων δαπανών. Θα ήταν όμως πολύ λογικότερο να ληφθούν μέτρα τώρα, παρά να πρέπει να ληφθούν πιο οδυνηρά μέτρα αργότερα.
Το αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει ότι δεν υπάρχει μεγάλο στομάχι για μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Αλλά η Eλλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να προβεί σε μεταρρυθμίσεις. Το μόνο που θα επιτύχει μία καθυστέρηση είναι να καταστήσει το επακόλουθο φάρμακο ακόμη πιο πικρό.
ΠΗΓΗ: KAΘΗΜΕΡΙΝΗ