ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ:Στη ΔΥ αναπαράγεται η λογική των «παιδιών του κομματικού σωλήνα»
«Τα κόμματα, αν παραμείνουν όπως ήταν πριν από την έκρηξη στο Μαρί, θα οδηγηθούν σε μαρασμό και αφανισμό. Θα μπουν στο περιθώριο της ιστορίας».
Εντονα καυστικός και επικριτικός προς όλα όσα συμβαίνουν στην Κύπρο, παρουσιάζεται ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Καθηγητής Κωνσταντίνος Χριστοφίδης. Θεωρεί ότι η Κύπρος δεν θα είναι ποτέ η ίδια μετά την 11η Ιουλίου και δηλώνει ότι πλέον το Πανεπιστήμιο Κύπρου, θα στέκεται κριτικά απέναντι σε όλους και σε όλα.
«Μέχρι τώρα το Πανεπιστήμιο δεχόταν έντονη κριτική διότι δεν παρενέβαινε στα κοινά. Τώρα που το Πανεπιστήμιο άρχισε να παρεμβαίνει, και ο παρεμβατικός του λόγος αναμένεται να είναι πολύ πιο πυκνός κατά τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια, κάποιοι θα αρχίσουν να δυσανασχετούν.
Αυτό θα διαφανεί στους επόμενους μήνες», αναφέρει στη συνέντευξή του στον «Φ» ο κ. Χριστοφίδης.
«Ο λόγος του θα είναι καίριος και εποικοδομητικά επικριτικός. Πρόκειται για έναν λόγο που πλέον φουντώνει μέσα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ήδη, κατά τις τελευταίες εβδομάδες είδαμε να δημοσιεύονται στον ηλεκτρονικό και έντυπο Τύπο σωρεία άρθρων πανεπιστημιακών και είμαι σίγουρος ότι θα ενοχλήσουν κάθε μορφή εξουσίας».Κατακεραυνώνει το κατεστημένο, το οποίο θεωρεί υπεύθυνο για τα όσα τραγικά έχουν συμβεί και δηλώνει αγανακτισμένος, ελεύθερος πολίτης με την παρουσία του κάθε βράδυ έξω από το Προεδρικό… -Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα ιδιαίτερα, η αξιοπιστία των πολιτών προς τους πολιτικούς να έχει φτάσει στο ναδίρ. Πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει επανίδρυση του κράτους, των θεσμών κατά τρόπο που να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών;
Είναι υποχρέωσή μας να το κάνουμε. Φτάσαμε σε αυτό το δυσάρεστο σημείο γιατί όλα αυτά τα χρόνια, πολλές φορές διορίζονται σε θέσεις-κλειδιά και ηγούνται οργανισμών, άνθρωποι οι οποίοι επιλέγονται με ελλιπή αξιοκρατικά κριτήρια. Ουσιαστικά, η έκρηξη που έγινε στο Μαρί αποκάλυψε το βάθος της διακομματικής παρακμής και της κρίσης του κράτους η οποία μεταφράζεται και σε συνταγματική κρίση που επηρεάζει ακόμη και τη μορφή λύσης του Κυπριακού. Η έκρηξη στο Μαρί αποκάλυψε, επίσης, το βάθος της αναξιοκρατίας αυτού του τόπου. Φτάσαμε, λοιπόν, σε αυτό το σημείο γιατί όλα αυτά τα χρόνια οι άξιοι και ικανοί μπαίνουν στο περιθώριο και μαρτυρούμε μια ανακύκλωση ανθρώπων-αξιωματούχων, την οποία η κοινωνία δεν μπορεί να ανεχτεί πια. Σήμερα, είναι ανάγκη να δούμε το κράτος από την αρχή. Και πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους τους πολιτικούς της χώρας ότι το κράτος δεν είναι ιδιοκτησία κανενός κόμματος και κανενός ηγέτη. Όλα τα προβλήματα ξεκινούν από την έντονη κομματική επιρροή σε όλα τα επίπεδα της κρατικής μηχανής. Διότι όταν, για παράδειγμα, έχεις μία επιτροπή δημόσιας υπηρεσίας η οποία διορίζει τους πλείστους δημόσιους υπαλλήλους δεν πρέπει να λογοδοτεί σε κομματικούς μηχανισμούς. Γι’ αυτό βλέπουμε να αναπαράγεται πλέον στη Δημόσια Υπηρεσία η λογική των «παιδιών του κομματικού σωλήνα». Άρα, πρέπει καταρχήν να δούμε πώς θα διασφαλιστεί η ορθολογιστική και αξιοκρατική επιλογή των μελών των Επιτροπών έτσι ώστε να έχουν ως γνώμονα το κοινό καλό, και όχι την εξυπηρέτηση των κομματικών συμφερόντων.
-Τα κόμματα, όπως είναι σήμερα, μπορούν να επιφορτιστούν αυτήν την προσπάθεια αλλαγής;
Τα κόμματα, αν παραμείνουν όπως ήταν πριν από την έκρηξη στο Μαρί, θα οδηγηθούν σε μαρασμό και αφανισμό. Θα μπουν στο περιθώριο της ιστορίας. Πιστεύω, όμως, πως θα ζήσουμε σιγά-σιγά μια αλλαγή του πολιτικού και κομματικού σκηνικού της Κύπρου. Σε αυτήν τη διαδικασία σημαντικό ρόλο θα κληθεί να διαδραματίσει η «Κοινότητα των Πολιτών». Η νέα γενιά έχει την υποχρέωση να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της. Οι νέοι δεν εμπιστεύονται την πολιτική και τους πολιτικούς γιατί αντιλαμβάνονται ότι εκείνοι που τους κυβερνούν δεν μοιράζονται το όραμά τους. Αυτό τους οδηγεί στην αποστασιοποίηση. Συνεπώς, το ζητούμενο είναι μια ηγεσία που να εμπνέει· που θα ξανακτίσει το Κράτος και τους Θεσμούς του. Μια ηγεσία που θα αντισταθεί στη διαφθορά. Όταν αρχίσει αυτή η διαδικασία αναγέννησης, ο κόσμος θα επιστρέψει στην πολιτική.
-Εδώ είναι και ο ρόλος που έχουν να διαδραματίσουν οι πνευματικοί άνθρωποι;
Βεβαίως. Αυτή η διαδικασία αποτελεί μέρος του ρόλου που έχουν να διαδραματίσουν τα πανεπιστήμια και γενικά οι πνευματικοί άνθρωποι αυτού του τόπου. Πιστεύω ότι όλα αυτά τα χρόνια ανεχτήκαμε και δεχτήκαμε πάρα πολλά. Πηγαίνοντας τρία χρόνια πίσω, θυμάμαι τον τρόπο με τον οποίον διαχειρίστηκε το κράτος την άνευ προηγουμένου λειψυδρία. Θυμάστε τι έγινε τότε; Έρχονταν πλοία από την Ελλάδα και έφερναν νερό, το οποίο αποδείχτηκε ότι ήταν ακατάλληλο, και εμπλούτιζαν κατά τα λεγόμενα των ιθυνόντων, τον υδροφορέα της Λεμεσού. Ουσιαστικά, η ηγεσία της χώρας κορόιδευε δίχως αιδώ τον λαό ότι εμπλούτιζε, δήθεν, τον υδροφορέα της Κύπρου επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό με περίπου €50 εκατ.! Μήπως ακούσατε τότε φωνές διαμαρτυρίας για αυτή την κοροϊδία; Και φυσικά, η μία κοροϊδία έφερε την άλλη. Η ανοχή μας απέναντι σε τέτοιες πρακτικές μας έφερε στην 11η Ιουλίου.
-Πιστεύετε ότι αυτή η ανοχή έχει αρχίσει να εξαντλείται από τον κόσμο;
Ναι, σίγουρα. Η ανοχή των πολιτών άρχισε να εξαντλείται διότι ο κόσμος ζει τα καταστροφικά της αποτελέσματα καθημερινά. Τα ζει με τις διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, τα ζει με τα θύματα της έκρηξης, τα ζει διότι έχει αποδεκατιστεί η υπερηφάνεια του. Εκεί που νόμιζαν όλοι ότι η κρατική μηχανή δουλεύει καλά, ότι έχουμε μια αρκούντως οργανωμένη δημόσια υπηρεσία, ξυπνήσαμε ένα πρωί και αντιληφθήκαμε πως ό,τι δούλευε, δούλευε τυχαία.
-Μήπως έχει συνδράμει και το γεγονός ότι έχει πάψει να μπορεί να μας εξυπηρετήσει αυτό το κατεστημένο;
Κοιτάξτε, είναι γεγονός ότι ζούμε σε έναν κόσμο πολύ περίπλοκο. Η διοίκηση και η διαχείριση του κράτους είναι μία περίπλοκη διαδικασία και δεν μπορεί να την αναλάβει ένας ηγέτης μόνος του, όσο ικανός και αν είναι. Ζούμε στην εποχή των ομάδων. Και επιβάλλεται να δουλεύεις με τους πιο άξιους.
Πέρασε η εποχή που οι κυβερνώντες επέλεγαν τους φίλους, τους κουμπάρους, τους συντρόφους και την παρέα τους και νόμιζαν ότι με αυτούς μπορούν να κυβερνήσουν. Με τέτοιες επιλογές κανείς δεν μπορεί να διοικήσει πλέον. Αντίθετα, για να μπορέσεις να κυβερνήσεις μια χώρα στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα, χρειάζεται να διαλέξεις τους άριστους, τους πιο ικανούς, τους καλύτερους, απ’ όπου και αν προέρχονται. Οι ηγεσίες που δεν αντιλαμβάνονται αυτήν τη νέα πραγματικότητα, πολύ απλά, δεν μπορούν να διοικήσουν.
Επιπρόσθετα, πιστεύω ότι ο πολιτικός κόσμος της Κύπρου πρέπει να αντιληφθεί ότι η Κύπρος του 2011 δεν είναι η Κύπρος του 1960. Είναι μια πολύ διαφορετική Κύπρος, με μια νέα γενιά με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, υψηλή νόηση, με εμπειρίες από το εξωτερικό, που παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις και αναμένει και απαιτεί να μπορεί να τις ακολουθήσει και η χώρα της.
-Πέραν από όλα αυτά, μετά τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στο Μαρί, η Κύπρος διέρχεται και μία ενεργειακή κρίση. Ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος του Πανεπιστημίου στην προσπάθεια αντιμετώπισης αυτής της κρίσης;
Ο στρατηγικός ενεργειακός σχεδιασμός της Κύπρου ήταν ήδη λανθασμένος. Το γεγονός ότι πήγαμε και στήσαμε μια ενεργειακή υποδομή σε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο, με τον τρόπο που έγινε ήταν ένα πολύ μεγάλο λάθος. Και θα ήταν πολύ μεγαλύτερο το λάθος, αν πηγαίναμε να φτιάξουμε και το σταθμό για το φυσικό αέριο, όπως προγραμματιζόταν. Θα θυμάστε, ίσως, τα όσα λέγονταν περί δημιουργίας ενός μεγάλου ενεργειακού κέντρου. Πού βρίσκονται σήμερα όλοι εκείνοι που προέβαιναν τότε σε δηλώσεις εντυπωσιασμού; Γιατί δεν βγαίνουν να μιλήσουν; Γιατί όλη η στρατηγική τους κατέρρευσε. Είναι εντυπωσιακό το ότι χάσαμε τη μισή μας ηλεκτροπαραγωγική ικανότητα και η ηγεσία της ΑΗΚ ακόμη δεν έχει τοποθετηθεί. Είναι εντυπωσιακές οι επιλογές του Προέδρου της Δημοκρατίας σε αυτόν τον τομέα. Κάποιοι λένε πως πρόκειται για σύμπτωση. Όχι. Οι συμπτώσεις προκύπτουν από λανθασμένες επιλογές. Δεν είναι δυνατόν να θέλουν να σχεδιάσουν τη νέα ΑΗΚ εκείνοι οι οποίοι δεν είναι άμοιροι ευθυνών για την καταστροφή της. Εδώ όμως θα πρέπει να εκφράσω τη βαθιά εκτίμησή μου σε όλους εκείνους τους εργαζόμενους της ΑΗΚ, που αυτές τις μέρες κάτω από αντίξοες συνθήκες υπερβαίνουν τους εαυτούς τους για να ελαχιστοποιήσουμε την κρίση.
Μετρώντας τα πράγματα, ουσιαστικά καταλήγουμε εκεί από όπου ξεκινήσαμε. Την αξιοκρατία. Πάρτε για παράδειγμα το Δ.Σ. της ΑΗΚ. Είναι ποτέ δυνατόν σε ένα τέτοιο Συμβούλιο να μη διορίζονται καθηγητές του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών που έχουν την εμπειρογνωμοσύνη και συμμετέχουν ή συμμετείχαν ως σύμβουλοι σε πολλές εταιρείες ηλεκτρικής παραγωγής σε όλο τον κόσμο;
-Αυτό μπορεί να συμβαίνει σε όλα τα Συμβούλια των Ημικρατικών Οργανισμών;
Ακριβώς. Είναι ποτέ δυνατόν οι Ημικρατικοί Οργανισμοί να μην έχουν στα Συμβούλιά τους πανεπιστημιακούς; Να μην έχουν στα συμβούλιά τους εμπειρογνώμονες των κλάδων από διάφορους φορείς; Έστω και αν οι εκάστοτε κυβερνώντες δεν θέλουν να έχουν πανεπιστημιακούς ή ερευνητές στα συμβούλιά τους θα ήταν τουλάχιστον αναγκαιότητα αυτά τα συμβούλια να στελεχώνονται με εμπειρογνώμονες. Θα έπρεπε ο Πρόεδρος της χώρας να απευθύνεται στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου και να ζητά να του προτείνει έναν εμπειρογνώμονα για κάθε ημικρατικό οργανισμό. Είμαι σίγουρος ότι θα είχε αποτραπεί η καταστροφή στο Μαρί εάν συμμετείχαν σε αυτά τα Συμβούλια ένα-δυο άτομα από τα πανεπιστήμια. Διότι, δεν πιστεύω ότι θα υπήρχε πανεπιστημιακός σε ένα τέτοιο Συμβούλιο που να γνωρίζει ότι δίπλα από τη μεγαλύτερη υποδομή του τόπου υπάρχουν δύο χιλιάδες τόνοι εκρηκτικών και δεν θα δήλωνε την παραίτησή του, σε περίπτωση μη ορθής διαχείρισης του φορτίου. Το όφελος της αξιοποίησης της εμπειρογνωμοσύνης είναι πολύ μεγάλο. Το κόστος της μη αξιοποίησής της, είναι τεράστιο.